PHẠM TỘI CÓ TỔ CHỨC
- Khái niệm
Được quy định tại Điều 17 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017
Điều 17: Đồng phạm
- Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.
2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm. - Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.
Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.
Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.
Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.
Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.
4. Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành.”
Đồng phạm là khái niệm pháp lý chỉ quy mô tội phạm, thể hiện trong một vụ án có nhiều người tham gia nhưng cần lưu ý không phải vụ án nào có nhiều người tham gia cũng là Đồng phạm. Một vụ án có nhiều người tham gia sẽ được coi là đồng phạm trong trường hợp tất cả cùng thực hiện một tội phạm.
Luật cũng quy định rõ có hai trường hợp đồng phạm đó là: đồng phạm giản đơn và phạm tội có tổ chức. Đồng phạm giản đơn là trường hợp tất cả những người cùng thực hiện tội phạm đó đều là người thực hành.
Ví dụ: A và B cùng chơi với nhau, C gây gổ đánh nhau với A, A và B cùng đuổi đánh và gây thương tích cho C 12%. Vậy A và B là đồng phạm giản đơn.
Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự cấu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm, trong đó mọi người cùng lên kế hoạch phạm tội, có sự chỉ huy của người cầm đầu, phân công, sắp đặt vai trò của những người tham gia.
Ví dụ: A, B, C cùng lên kế hoạch cướp tiệm vàng. Trong đó A là người cầm đầu, A lên kế hoạch và phân công B đi mua súng giả, dao; C thực hiện phá cửa sau đó A, B và C cùng cướp. Vậy A, B, C là trường hợp phạm tội có tổ chức.
- Căn cứ xác định phạm tội có tổ chức
– Có từ 2 người trở lên cùng tham gia thực hiện hành vi phạm tội, những người cùng tham gia đều có năng lực chịu TNHS, đủ độ tuổi chịu TNHS
– Trong một vụ đồng phạm thì những người tham gia đều có sự bàn bạc, thống nhất và có sự liên kết chặt chẽ với nhau cùng thực hiện hành vi phạm tội. Hành vi của người này phải có liên kết chặt chẽ với người kia, cùng chung một mục đích đã định sẵn.
– Hậu quả xảy ra do tất cả những người tham gia gây nên, dù có người trực tiếp, có người gián tiếp nhưng đều do tất cả những người trong vụ đồng phạm cùng gây nên.
– Về mặt chủ quan: tất cả những người trong vụ án đồng phạm phải có hình thức lỗi cố ý cùng thực hiện một tội phạm. Tất cả họ đều thấy rõ hành vi của toàn bộ những người trong vụ án đều nguy hiểm cho xã hội. Mỗi người đồng phạm đều thấy trước hành vi của mình và hành vi của người đồng phạm khác trong vụ án đồng phạm là nguy hiểm, thấy trước hành vi của tất cả những người đồng phạm đều là nguyên nhân dẫn đến hậu quả tác hại.